Badanie FT4 – Na Czym Polega i Ile Kosztuje?
Ostatnio Zaktualizowane 27 września, 2023 przez Aneta Florczyk
Badanie FT4 to test laboratoryjny, który pozwala na ocenę poziomu tyroksyny wolnej FT4 w organizmie pacjenta. Tyroksyna to hormon tarczycy, który pełni kluczową rolę w regulowaniu metabolizmu i wpływa na wiele procesów w organizmie. Badanie FT4 jest jednym z podstawowych testów diagnostycznych, które pomagają lekarzom w diagnozowaniu chorób tarczycy.
Badanie polega na pobraniu próbki krwi pacjenta i jej analizie w laboratorium. FT4 to wolna frakcja hormonu tarczycy, która nie jest związana z białkami transportowymi. Oznaczenie poziomu FT4 pozwala na ocenę czynności tarczycy i diagnozowanie chorób tarczycy, takich jak niedoczynność lub nadczynność tarczycy. Badanie FT4 jest także pomocne w monitorowaniu skuteczności leczenia chorób tarczycy.
Badanie FT4 jest często wykonywane wraz z badaniem TSH i FT3, które są innymi podstawowymi testami diagnostycznymi w diagnostyce chorób tarczycy. Warto zauważyć, że badanie FT4 nie jest jedynym testem diagnostycznym i diagnoza chorób tarczycy powinna być oparta na wynikach innych badań oraz objawach klinicznych pacjenta.
Spis treści
Procedura Badania FT4
Badanie poziomu FT4 polega na pobraniu krwi pacjenta i przesłaniu jej do laboratorium. Tam próbka krwi jest poddana analizie, która pozwala na określenie poziomu wolnej tyroksyny. Wynik badania jest wyrażony w jednostkach miary nmol/l.
Przed badaniem pacjent powinien poinformować lekarza o wszelkich przyjmowanych lekach oraz chorobach przewlekłych. Niektóre leki mogą wpłynąć na wynik badania, dlatego ważne jest, aby lekarz wiedział o wszystkich przyjmowanych przez pacjenta lekach.
Badanie FT4 jest często przeprowadzane razem z badaniem poziomu TSH (hormonu tyreotropowego) oraz FT3 (wolnej trójjodotyroniny), co pozwala na uzyskanie kompleksowej oceny czynności tarczycy.
Wartości referencyjne poziomu FT4 w surowicy krwi zależą od laboratorium, w którym przeprowadzane jest badanie. Wartości referencyjne mogą się różnić w zależności od wieku pacjenta i płci. Dlatego ważne jest, aby wynik badania był interpretowany przez lekarza, który zna indywidualną sytuację pacjenta.
Czy Badanie FT4 Wykonuje Się Na Czczo?
Tak, badanie FT4 zwykle wykonuje się na czczo. Oznacza to, że przed pobraniem próbki krwi nie powinno się spożywać żadnych pokarmów ani napojów. Zaleca się, aby pacjent nie jadł i nie pił przez co najmniej 8 godzin przed badaniem. Woda jest jedynym wyjątkiem – można ją pić w ilościach umiarkowanych.
Przed badaniem FT4 należy również unikać palenia papierosów i spożywania kawy. Te napoje mogą wpłynąć na wyniki badania. Jeśli pacjent przyjmuje jakieś leki, należy skonsultować się z lekarzem, czy należy je odstawić przed badaniem.
Podsumowując, przed badaniem FT4 należy:
- Nie jeść ani pić przez co najmniej 8 godzin przed badaniem (woda jest wyjątkiem)
- Unikać palenia papierosów
- Unikać picia kawy lub herbaty
- Skonsultować się z lekarzem w przypadku przyjmowania jakichkolwiek leków
W przypadku wątpliwości dotyczących przygotowania do badania FT4, należy skontaktować się z lekarzem lub laboratorium, w którym będzie wykonywane badanie.
Normy FT4
Poziom wolnej tyroksyny we krwi zmienia się wraz z wiekiem. Normy FT4 dla poszczególnych grup wiekowych przedstawiają się następująco:
- Noworodki – 3 miesiąc życia: 11-28 pmol/l
- Dzieci do 6 lat: 12-23 pmol/l
- Dorośli: 12-22 pmol/l
Wartości FT4 poza zakresem normy mogą wskazywać na zaburzenia czynności tarczycy. Jednak sama wartość FT4 nie jest wystarczająca do postawienia diagnozy choroby tarczycy. W celu dokładnej diagnozy konieczne jest zbadanie również innych parametrów, takich jak TSH, FT3, a także przeprowadzenie badania ultrasonograficznego tarczycy.
Warto zaznaczyć, że normy FT4 mogą się różnić w zależności od laboratorium wykonującego badanie. Dlatego też zawsze warto zwrócić uwagę na zakres norm podanego przez laboratorium, w którym zostało wykonane badanie.
Objawy Wysokiego FT4
Podwyższone stężenie FT4 (wskazujące na nadczynność tarczycy):
- Przyspieszone bicie serca (tachykardia)
- Nadmierne pocenie się
- Nietolerancja ciepła
- Drżenie rąk
- Utrata masy ciała pomimo wzmożonego apetytu
- Lęk, nerwowość i wzmożona pobudliwość
- Zaburzenia snu
- Cienkie i delikatne włosy
- Mięśnie osłabione, często przykurcze
- Częste wypróżnienia
- Wytrzeszcz oczu (charakterystyczny dla choroby Gravesa-Basedowa)
Objawy Niskiego FT4
Obniżone stężenie FT4 (wskazujące na niedoczynność tarczycy):
- Uczucie ciągłego zmęczenia i osłabienia
- Zwiększenie masy ciała pomimo braku zmian w diecie lub aktywności fizycznej
- Wrażliwość na zimno
- Suchość skóry
- Wypadanie włosów i łamliwość paznokci
- Zaparcia
- Obrzęki, szczególnie w okolicach twarzy
- Wolniejszy rytm serca (bradykardia)
- Depresja lub obniżony nastrój
- Zaburzenia miesiączkowania u kobiet
- Niski ton głosu i spowolnienie mowy
Cena Diagnostyki FT4
Cena badania FT4 zależy od wybranej placówki medycznej oraz od formy płatności. Koszt badania FT4 wynosi zazwyczaj od około 30 do 50 złotych.
Jeśli pacjent jest ubezpieczony w Narodowym Funduszu Zdrowia (NFZ), to badanie FT4 jest refundowane. W takim przypadku pacjent nie ponosi żadnych kosztów związanych z wykonaniem badania FT4. Warto jednak pamiętać, że w przypadku wizyty u specjalisty, takiego jak endokrynolog, może być wymagane dodatkowe badanie, które będzie płatne.
Inne badania dla Tarczycy
