Badanie FT3 – Na Czym Polega i Ile Kosztuje?
Ostatnio Zaktualizowane 27 września, 2023 przez Aneta Florczyk
Badanie FT3 to jedno z podstawowych badań diagnostycznych tarczycy, które pozwala na ocenę funkcjonowania tego ważnego narządu. FT3, czyli wolna trijodotyronina , to hormon tarczycy, który jest wytwarzany przez komórki pęcherzyków gruczołu tarczowego. Badanie poziomu FT3 wykonuje się zazwyczaj w przypadku podejrzenia chorób tarczycy, takich jak nadczynność, niedoczynność lub zapalenie tarczycy.
Wynik badania FT3 pozwala na określenie stężenia wolnej frakcji trijodotyroniny we krwi, co z kolei pozwala na ocenę czynności tarczycy. Podwyższone stężenie FT3 może wskazywać na nadczynność tarczycy, podczas gdy obniżony poziom FT3 może świadczyć o niedoczynności tarczycy. W diagnostyce ambulatoryjnej stężenie FT3 oznaczane jest zwykle w drugiej kolejności, w przypadku sprzecznych wyników oznaczeń TSH i wolnej tyroksyny (FT4).
Na Czym Polega Badanie FT3
Podczas badania FT3 pobiera się próbkę krwi pacjenta, która następnie jest badana w laboratorium. Wynik badania FT3 jest wyrażany w jednostkach miary pmol/L lub ng/L. Normy stężenia FT3 mogą się różnić w zależności od laboratorium, ale zazwyczaj wynoszą od 2,25 do 6 pmol/L lub od 1,5 do 4 ng/L dla osób dorosłych.
Wynik badania FT3 może być interpretowany w połączeniu z wynikami innych badań tarczycy, takich jak badanie TSH i FT4. Podwyższone stężenie FT3 przy jednoczesnym obniżeniu poziomu TSH poniżej 0,4 µIU/ml może wskazywać na nadczynność tarczycy, podczas gdy obniżone stężenie FT3 może wskazywać na niedoczynność tarczycy.
Badanie FT3 jest bezpieczne i mało inwazyjne. Pacjent może czuć jedynie niewielki dyskomfort związany z pobraniem krwi. Wynik badania FT3 powinien być interpretowany przez lekarza, który będzie miał pełny obraz stanu zdrowia pacjenta i będzie mógł zalecić odpowiednie leczenie, jeśli będzie to konieczne.
Normy FT3
Normy FT3 dla zdrowych osób dorosłych wynoszą od 2,25 do 6,0 pmol/L (1,5-4,0 ng/L), przy jednoczesnym stężeniu TSH pomiędzy 0,3 a 4,5 mIU/l.
Wynik testu FT3 zazwyczaj jest podwyższony u najmłodszych dzieci i może wynosić do 9,0 pmol/L. Jest to naturalne i nie powinno być powodem do zmartwień. W miarę wzrostu i rozwoju dziecka, zakres normy FT3 stopniowo się obniża.
Wyniki testu FT3 dla młodzieży do 20 roku życia mieszczą się zazwyczaj w zakresach 3,5-8,0 pmol/l i generalnie nie wskazuje to na odchylenia od normy ani na powody do zmartwień.
Warto jednak pamiętać, że normy te mogą się różnić w zależności od laboratorium, w którym przeprowadza się badanie. Dlatego też zawsze należy zwrócić się do lekarza, który na podstawie wyników badania i innych czynników, takich jak objawy pacjenta, zdecyduje o dalszych krokach.
Wysokie stężenie FT3 może wskazywać na nadczynność tarczycy, choroby autoimmunologiczne, a także zwiększone wydzielanie hormonów tarczycy przez guzy tarczycy. Z kolei niskie stężenie FT3 może świadczyć o niedoczynności tarczycy, chorobach autoimmunologicznych, a także niedoborze jodu.
Wysokie FT3
Wysokie stężenie FT3 wskazuje na nadczynność tarczycy, która może być spowodowana chorobami takimi jak choroba Gravesa-Basedowa, wczesna faza choroby Hashimoto, zapalenie tarczycy, guz przysadki wydzielający TSH, gruczolak lub nowotwór tarczycy, a także wola toksycznego wieloguzkowego.
Warto zaznaczyć, że wysokie FT3 może być również spowodowane nadmiernym spożyciem suplementów zawierających jod lub lekami zawierającymi hormony tarczycy. W przypadku wykrycia wysokiego poziomu FT3, konieczne jest wykonanie dodatkowych badań w celu określenia przyczyny nadczynności tarczycy.
Do objawów związanych z podwyższonym poziomem FT3 należą:
- Nadmierne pocenie się
- Drżenie rąk
- Przyspieszone bicie serca (tachykardia)
- Wzmożona pobudliwość
- Utrata masy ciała pomimo zachowanego apetytu
- Zaburzenia snu
- Problemy z układem pokarmowym, takie jak biegunka
- Wzmożony apetyt
- Nietolerancja ciepła
- Wytrzeszcz oczu (w przypadku choroby Gravesa-Basedowa)
- Cienkie i delikatne włosy
- Zaburzenia miesiączkowania u kobiet
W przypadku wykrycia wysokiego poziomu FT3, konieczna jest konsultacja z lekarzem endokrynologiem, który dobierze odpowiednie leczenie w zależności od przyczyny nadczynności tarczycy.
Niskie FT3
Niskie stężenie wolnej trójjodotyroniny (FT3) może wskazywać na niedoczynność tarczycy lub zespół niskiego T3. Zespół niskiego T3 jest spowodowany chorobami katabolicznymi, takimi jak urazy, infekcje lub operacje, a także przez stosowanie niektórych leków.
W przypadku niskiego FT3 przy jednoczesnym wysokim poziomie TSH, istnieje podejrzenie niedoczynności tarczycy.
Niskie FT3 może również wskazywać na niedobory jodu lub nieprawidłowe dawkowanie tyroksyny w celu leczenia chorób tarczycy. Wartości dla FT3 minimalnie powinny wynosić około 50% zakresu normy, a wartości poniżej tego poziomu powinny być uważane za niskie.
Do objawów związanych z niskim poziomem FT3 należą:
- Uczucie ciągłego zmęczenia i osłabienia
- Zwiększenie masy ciała pomimo braku zmian w diecie lub aktywności fizycznej
- Wrażliwość na zimno
- Suchość skóry
- Wypadanie włosów
- Zaparcia
- Obrzęki, szczególnie w okolicach twarzy
- Niskie ciśnienie krwi
- Wolniejszy rytm serca (bradykardia)
- Zaburzenia miesiączkowania u kobiet
- Problemy z pamięcią i koncentracją
- Depresja lub obniżony nastrój
- Zwiększony poziom cholesterolu w surowicy krwi.
Cena Diagnostyki FT3
Cena badania wynosi od około 30-60 złotych. Warto jednak pamiętać, że ceny mogą się różnić w zależności od miejsca wykonywania badania oraz od rodzaju badania (czy badanie jest wykonywane w ramach pakietu badań).
W przypadku wykonywania badania FT3 w ramach pakietu badań, cena diagnostyki FT3 może być niższa. Warto więc zawsze sprawdzić, czy w danym laboratorium istnieje możliwość wykonania badania tarczycy w ramach pakietu badań.
Inne badania dla Tarczycy
