Czy Warto Stosować Jednodniową Głodówkę?

Ostatnio Zaktualizowane 27 września, 2023 przez Aneta Florczyk

Jednodniowa głodówka może wpływać różnie na organizm, między innymi na sposób wykorzystania energii przez nasze ciało. Stosowanie 24 godzinnego postu jest zazwyczaj bezpieczne, o ile nie występują inne problemy zdrowotne

Głodówka jest od dawna ważną częścią wielu tradycji religijnych, w tym obchodów żydowskiego Jom Kipur i muzułmańskiego Ramadanu. Taka forma postu znana jako post okresowy 24 godzinny również zyskuje popularność jako narzędzie do utraty wagi.

Wiele badań badało korzyści i zagrożenia związane z zaniechaniem spożywania jedzenia na jeden dzień, w tym jego wpływ na utratę wagi.

W tym artykule przyjrzymy się, co dzieje się w organizmie podczas głodówki oraz jak osoba może uczynić głodowanie bardziej bezpiecznym.

Co dzieje się podczas głodówki?

Bez względu na to, czy osoba postuje, czy nie, ciało nadal potrzebuje energii. Jego głównym źródłem energii jest cukier zwany glukozą, który zazwyczaj pochodzi z węglowodanów, w tym ze zboża, owoców, niektórych warzyw, roślin strączkowych, a nawet słodyczy.

Wątroba i mięśnie przechowują glukozę i uwalniają ją do krwiobiegu, kiedy organizm jej potrzebuje.

Jednak podczas głodówki ten proces się zmienia. Po około 8 godzinach postu wątroba zużyje ostatnie rezerwy glukozy. W tym momencie organizm przechodzi w stan zwany glukoneogenezą, oznaczający przejście ciała w tryb postu.

Badania wykazały, że glukoneogeneza zwiększa ilość spalanych kalorii przez organizm. Bez dostarczania węglowodanów organizm produkuje własną glukozę, głównie z tłuszczu.

Ostatecznie organizm wyczerpuje te źródła energii. Tryb postu przechodzi w bardziej zaawansowany etap głodu.

W tym momencie metabolizm osoby zwalnia, a organizm zaczyna spalać tkankę mięśniową dla uzyskania energii.

Chociaż termin “głodówki” jest dobrze znany w kulturze dietetycznej, rzeczywisty tryb głodu występuje dopiero po kilku kolejnych dniach lub nawet tygodniach bez jedzenia.

Czy warto stosować jednodniową głodówkę w kontekście odchudzania?

Wydaje się, że jednodniowa głodówka może pomóc w utracie wagi. Jednak badania wyraźnie pokazują, że nie jest to skuteczna metoda dla wszystkich. Głodówka jednodniowa nie jest koniecznie lepsza od innych metod utraty wagi, takich jak umiarkowane ograniczenie dziennego spożycia kalorii. 

Popularne plany dietetyczne obejmują okresowe posty trwające 12 lub 16 godzin, a także post na 24 godziny. Niektóre diety ograniczają spożywanie jedynie do wody podczas postu, podczas gdy inne pozwalają na dowolne napoje o zerowej zawartości kalorii.

Sukces postu wydaje się bardziej zależeć od tego, jak dobrze pasuje do stylu życia danej osoby.

Na przykład to samo badanie wykazało, że osoby stosujące post były bardziej skłonne zrezygnować z wysiłków zmierzających do utraty wagi niż osoby stosujące diety oparte na liczeniu kalorii. Naukowcy doszli do wniosku, że post może być trudniejszy do utrzymania w dłuższym okresie.

Innym możliwym zmartwieniem jest objadanie się po okresie postu. Niektórzy eksperci od postu zgadzają się, że łatwo jest popsuć osiągnięcia związane z utratą wagi, jedząc zbyt dużo po okresie głodówki.

Dni postu mogą również dawać fałszywe poczucie bezpieczeństwa, prowadząc do zaniedbywania zdrowych nawyków żywieniowych w dniach bez głodówki.

Inne efekty jednodniowej głodówki

Oprócz korzyści związanych z utratą wagi, powstrzymanie się od jedzenia na jeden dzień może mieć inne korzystne efekty zdrowotne.

Badania wskazują, że sporadyczne posty trwające 24 godziny mogą poprawić zdrowie sercowo-naczyniowe.

Niektóre dowody z badań na zwierzętach wskazują, że post może pomóc w walce z niektórymi rodzajami raka lub nawet pomóc w zachowaniu pamięci.

Co pić podczas głodówki?

Wystarczające nawodnienie jest ważne dla utrzymania zdrowia, bez względu na to, czy osoba stosuje post, czy nie.

Wiele instytucji zdrowotnych zaleca picie ośmiu szklanek wody (około 2 litry) dziennie.

Podczas 24-godzinnego postu niektórzy ludzie piją inne napoje, takie jak herbata, czarna kawa lub napoje słodzone o zerowej zawartości kalorii.

Picie kawy a 24 godzinna głodówka

W okresach 24 godzinnego postu możesz pić umiarkowane ilości czarnej kawy, ponieważ zawiera bardzo niewiele kalorii i mało prawdopodobne, że przerwie twój post.

W rzeczywistości, kawa może wzmacniać korzyści związane z głodówką, które obejmują zmniejszenie stanów zapalnych oraz poprawę funkcji mózgu.

Kiedy nie stosować głodówki?

Mimo że ogólnie rzecz biorąc, post na jeden dzień jest bezpieczny, może być ryzykowny dla niektórych osób, w tym:

• osób z cukrzycą
• osób z historią zaburzeń odżywiania
• osób przyjmujących leki, które muszą być zażywane z jedzeniem
• dzieci i młodzieży
• kobiet w ciąży lub karmiących piersią

Jak prawidłowo przeprowadzić jednodniową głodówkę?

Oto sposoby na bezpieczne przeprowadzenie 24 godzinnego postu głodowego:

Zachowaj odpowiedni poziom nawodnienia

Lekkie odwodnienie może powodować uczucie zmęczenia, suchość w ustach, pragnienie i bóle głowy, dlatego ważne jest, aby spożywać wystarczającą ilość płynów podczas postu.

Większość instytucji dietetycznych zaleca stosowanie ośmiu szklanek wody dziennie, czyli nieco poniżej 2 litrów płynów dziennie, aby zachować odpowiedni poziom nawodnienia.

Spaceruj lub medytuj

Unikanie jedzenia w dniach postu może być trudne, zwłaszcza jeśli odczuwasz nudę i głód.

Jednym ze sposobów na uniknięcie przypadkowego przerwania postu jest zajmowanie się aktywnościami, które nie wymagają zbyt dużo wysiłku: spacerowanie i medytacja.

Jednak każda czynność, która uspokaja i nie jest zbyt wyczerpująca, pozwoli Ci skupić umysł. Możesz wziąć kąpiel, poczytać książkę lub posłuchać podcastu.

Przestań pościć, jeśli źle się czujesz

Podczas postu możesz czuć się trochę zmęczony, głodny i drażliwy, ale nigdy nie powinieneś czuć się źle.

Aby zapewnić swoje bezpieczeństwo, zwłaszcza jeśli jesteś początkujący w postowaniu, rozważ ograniczenie okresów postu do 24 godzin lub mniej i miej pod ręką przekąskę na wypadek, gdybyś zaczął odczuwać zawroty głowy lub źle się czuć.

Ćwicz w umiarkowany sposób

Niektórzy ludzie uważają, że są w stanie utrzymać swoje regularne ćwiczenia podczas postu.

Jednak jeśli jesteś początkujący w postowaniu, najlepiej jest zachować niski poziom intensywności ćwiczeń – zwłaszcza na początku – aby zobaczyć, jak sobie radzisz.

Niskointensywne ćwiczenia mogą obejmować spacery, jogę, delikatne rozciąganie i lekkie prace domowe.

Podsumowanie

Głodówka jednodniowa jest ogólnie bezpieczna i może przynieść różne korzyści, w tym jako narzędzie do utraty wagi.

Poszczenie nie przynosi większych korzyści dla utraty wagi niż inne konwencjonalne podejścia i może być trudniejsze do utrzymania w dłuższym okresie.

Jeśli osoba stosuje post ze względów zdrowotnych, ważne jest, aby robić to bezpiecznie i nie dłużej, niż jest to konieczne. Długotrwałe poszczenie pozbawia organizm niezbędnych składników odżywczych i może powodować wiele powikłań.